ΞΑΦΝΙΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ…

Ρεπορτάζ : Δημήτρης Σ. Κανέλλης
(από το Έθνος της Κυριακής)
Ενώ σε λίγες ώρες η ελληνική Βουλή καλείται να λάβει μία από τις πιο κρίσιμες αποφάσεις στη σύγχρονη Ιστορία της χώρας, οι «σκληροπυρηνικοί» της Ευρώπης απεργάζονται σχέδιο εθνικής καταστροφής που θα οδηγήσει την Ελλάδα εκτός ευρώ. Σε λεπτή κλώστη κρέμεται πλέον η τύχη της χώρας, καθώς τις επόμενες ημέρες η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να διασχίσει ένα αχαρτογράφητο ναρκοπέδιο όπου ο «ξαφνικός θάνατος» παραμονεύει στο κάθε βήμα, με τους «εταίρους» και «δανειστές»...

να είναι έτοιμοι να ενεργοποιήσουν τα σενάρια διάσωσης των υπόλοιπων ευρωπαϊκών οικονομιών εγκαταλείποντας στην τύχη της την Ελλάδα.
Η Αθήνα ίσως για πρώτη φορά συνειδητοποίησε τη σοβαρότητα της κατάστασης, όταν όλοι οι εταίροι επιφύλαξαν μια ιδιαίτερα δυσάρεστη υποδοχή στον Ευ. Βενιζελο στο τελευταίο Eurogroup, όπου χωρίς κανένα στήριγμα άκουσε τους «εταίρους» να υπαγορεύουν όρους και τελεσίγραφα.
Η πρώτη κρίσιμη δοκιμασία είναι στην ελληνική Βουλή στην ψηφοφορία για το νέο πακέτο που αφορά το PSI και το νέο Μνημονιο καθώς η έγκρισή του συνιστά την πρώτη προϋπόθεση που έθεσε το Eurogroup προκειμένου να συναινέσει στην έγκριση της βοήθειας.
Τα βήματα
Τυχόν απόρριψή του δεν αφήνει περιθώρια αντίδρασης καθώς τα χρονικά όρια έχουν σχεδόν εξαντληθεί, το Eurogroup της Τετάρτης δεν θα υπάρχει λόγος να συγκληθεί και πρακτικά ακυρώνεται το PSI ανοίγοντας τον δρόμο για τη χρεοκοπία της χώρας τον Μάρτιο.
Η ψηφοφορία στη Βουλή δεν είναι όμως το τελευταίο, αλλά το πρώτο βήμα μιας δύσκολης διαδικασίας, καθώς μετά τις αποφάσεις της Βουλής έπεται και η εφαρμογή των επώδυνων μέτρων που απαιτούν πλέον οι δανειστές της χώρας.
Παρά τις ρητές και συνεχείς διαψεύσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων ότι δεν υπάρχει Plan B για την Ελλάδα, επειδή βεβαίως θεσμικά δεν προβλέπεται τρόπος αποβολής μιας χώρας από την Ευρωζώνη, δεν είναι κρυφό ότι στις Βρυξέλλες αλλά και στις πρωτεύουσες του ευρωπαϊκού Βορρά έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα ώστε να αντιμετωπισθούν όλα τα ενδεχόμενα, ακόμη και αυτό της χρεοκοπίας της Ελλάδας και του εξαναγκασμού της σε αποχώρηση από την Ευρωζώνη.
Κανείς σχεδόν δεν πιστεύει πλέον ότι η Ελλάδα μπορεί και κυρίως έχει τη θέληση να εφαρμόσει το σκληρό πρόγραμμα προσαρμογής, το οποίο αποτελεί προϋπόθεση για τη νέα δανειοδότηση της χώρας με τα 130 δισ. ευρώ.
Ο αγώνας δρόμου από τους Ευρωπαίους τώρα είναι για να εξασφαλισθεί έστω και οριακά η έγκριση του PSI καθώς χωρίς αυτό παραμένουν «ανοχύρωτοι» οι κάτοχοι ελληνικών ομόλογων στο ενδεχόμενο άτακτης χρεοκοπίας. Εξάλλου δεν είναι άσχετη με αυτό το ενδεχόμενο η σπουδή των Γερμανών να εξασφαλισθεί έστω και με μορφή «προκαταβολής» η εξασφάλιση των πρώτων 30 δισ. ευρώ που απαιτούνται για να καλυφθεί η εθελοντική παραίτηση των ιδιωτών πιστωτών και η συμμετοχή τους σε ανταλλαγή ομολόγων στο πλαίσιο του PSI.
Από τη στιγμή αυτή όμως η Ελλάδα, έχοντας απολέσει το θεωρητικό «όπλο» της απειλής της άτακτης χρεοκοπίας, θα ξαναβρεθεί και πάλι εγκλωβισμένη στη μέγγενη των όλο και πιο σκληρών μέτρων, προκειμένου να εξασφαλίσει την εκταμίευση του υπόλοιπου δανείου. Αν και επισήμως στις Βρυξέλλες αποφεύγουν κάθε συζήτηση για το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, η αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Νέλι Κρους, προκάλεσε συναγερμό την περασμένη Τρίτη δηλώνοντας ότι η «Ευρωζώνη θα επιβιώσει ακόμη κι αν η Ελλάδα εξαναγκασθεί να αποχωρήσει από το κοινό νόμισμα».
Το παρασκήνιο
Αποκαλυπτικό των σχεδιασμών του παρασκηνίου είναι το δημοσίευμα της γερμανικής Die Zeit την Παρασκευή σύμφωνα με το οποίο η Ευρώπη προετοιμάζεται μυστικά για το ενδεχόμενο μιας Νομισματικής Ενωσης χωρίς την Ελλάδα καθώς μεγαλώνει η αμφιβολία για τη δυνατότητα της Ελλάδας να πετύχει επανεκκίνηση της οικονομίας της εντός της Ευρωζώνης.
Η γερμανική εφημερίδα επισημαίνει ακόμη ότι το Βερολίνο έχει καταγράψει ένα κρίσιμο στοιχείο, που δείχνει ότι ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα είναι διαχειρίσιμη, καθώς σε αντίθεση με τις προηγούμενες φορές οι χρηματαγορές αντέδρασαν ελάχιστα στην πρόσφατη κλιμάκωση της κρίσης στην Ελλάδα.
Η γερμανική εφημερίδα μάλιστα μεταφέρει την εκτίμηση ότι όσο «αυξάνει το τείχος προστασίας, τόσο αποδυναμώνεται η διαπραγματευτική θέση της Ελλάδας, καθώς δεν μπορεί πλέον να απειλήσει ότι θα συμπαρασύρει όλη την Ευρώπη στον γκρεμό» ενώ προβλέπει ότι οι όροι για την υπόλοιπη δανειακή βοήθεια θα είναι τόσο σκληροί, που «οι Ελληνες θα εγκαταλείψουν μόνοι τους το ευρώ».
Στο ίδιο μήκος κύματος όμως ήταν και η αμερικανική εφημερίδα Νιου Γιορκ Τάιμς την Παρασκευή, που σε κύριο άρθρο υποστηρίζει ότι η Ευρώπη ζητά από την Ελλάδα αυστηρά μέτρα λιτότητας προσφέροντας νέα δάνεια ώστε να μπορεί να αποπληρώνει τα χρέη της προς τις τράπεζες. «Η Ευρώπη είναι προετοιμασμένη να πληρώσει ό,τι χρειάζεται για να σώσει τις τράπεζες, όχι όμως για να σώσει και την Ελλάδα» προέβλεπε η αμερικανική εφημερίδα προσθέτοντας ότι όταν θα έχουν σωθεί οι τράπεζες, η «Ευρώπη θα σταματήσει να έχει ενδιαφέρον να στηρίζει την Ελλάδα, η οικονομία της οποίας δεν θα έχει παρουσιάσει σημεία βελτίωσης».
Τελεσίγραφο
Οι Βρυξέλλες καθιστούν σαφές (όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής μας Β. Δεμίρης) ότι δεν υπάρχουν περιθώρια επαναδιαπραγμάτευσης και ότι «είμαστε ήδη στις καθυστερήσεις» για να καλυφθούν οι μεγάλες δανειακές ανάγκες της χώρας στις 20 Μαρτίου. Με δεδομένο το πρωτοφανές κλίμα δυσπιστίας έναντι της Ελλάδας, οι εταίροι δεν είναι διατεθειμένοι να επανεξετάσουν τη στήριξη προς τη χώρα μας και δηλώνουν πιο πολύ από ποτέ έτοιμοι να «μας αφήσουν στην τύχη» μας. Μάλιστα η υπομονή έχει εξαντληθεί σε τέτοιο βαθμό που δηλώνουν έτοιμοι να εξετάσουν τρόπους που θα εξωθήσουν την Ελλάδα σε... «ιστορικές αποφάσεις».
ΝΙΚΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
nmeletis@pegasus.gr
Οι επιπτώσεις της εθνικής καταστροφής
Προ των πυλών ενός «ξαφνικού θανάτου», με ανυπολόγιστες συνέπειες για την κοινωνία, μπορεί να βρεθεί η ελληνική οικονομία το επόμενο διάστημα από ένα τυχαίο γεγονός που μπορεί να πυροδοτήσει τον χειρότερο εφιάλτη όλων μας.
Τυχόν καταψήφιση των σκληρών μέτρων που περιλαμβάνονται στο μνημόνιο θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου, αφού δεν θα πάρουμε το νέο δάνειο και δεν θα μπορέσουμε να καλύψουμε τις δανειακές μας υποχρεώσεις.
Ο «ξαφνικός θάνατος» στην οικονομία μπορεί να έλθει ακόμα από ένα τυχαίο γεγονός κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές μας, είτε ακόμα και λόγω αστοχιών στην υλοποίηση του συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος.
Αποσταθεροποίηση
Ολα αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε πιστωτικό γεγονός και σε ανεξέλεγκτη χρεοκοπία, ξεκινώντας από μια αποσταθεροποίηση του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Σύμφωνα με οικονομολόγους, η αποσταθεροποίηση έστω και μιας μικρής ή μεσαίας τράπεζας θα επιταχύνει τις διαρροές καταθέσεων που από την αρχή της κρίσης μέχρι σήμερα υπολογίζονται σε περισσότερα από 80 δισεκατομμύρια ευρώ.
Παράλληλα, θα υπάρχει πλήρης αδυναμία κάλυψης των αναγκών που έχουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά σε ρευστότητα, αφού οι τράπεζες θα σταματήσουν να χορηγούν δάνεια.
Αυτό το γεγονός θα πυροδοτήσει ισχυρές αναταράξεις στο σύνολο της οικονομίας με ουσιαστική και απότομη εξαφάνιση της ρευστότητας, με κίνδυνο την περαιτέρω δημοσιονομική κατάρρευση.
Πανικός
Το πρώτο μέτρο αντίδρασης από την κυβέρνηση, που όμως σε πρώτη φάση αναμένεται να δημιουργήσει και πανικό, θα είναι ο περιορισμός στις αναλήψεις για να προστατευθεί το τραπεζικό σύστημα.
Ενας περιορισμός που θα αφορά σε καθορισμό ανώτατου ορίου κάθε μήνα για τους ιδιώτες και τους επιχειρηματίες, που όμως δεν θα επαρκεί για να καλυφθούν οι ανάγκες των νοικοκυριών και των εταιρειών (μισθοδοσία, αγορές υλών κ.λπ.).
Αυτοί οι δύο μηχανισμοί, οι οποίοι είναι αλληλοτροφοδοτούμενοι, μπορεί να οδηγήσουν τη χώρα σε σύντομο χρονικό διάστημα στην πιστωτική κατάρρευση, με αποτέλεσμα την αδυναμία κάλυψης των υποχρεώσεων που έχει το κράτος (συντάξεις, μισθούς και προμήθειες).
Επιπλέον, θα μηδενιστεί η ρευστότητα, θα διαταραχθούν οι συναλλαγές και τελικά θα αποκοπεί η χώρα από το διεθνές οικονομικό σύστημα.
Το αποτέλεσμα θα είναι τεράστιες επιπτώσεις, που δεν έχει ζήσει η Ελλάδα από την εποχή της Κατοχής και μπορεί να αντιληφθεί ο καθένας μας από παρόμοιες καταστάσεις που επικράτησαν στις αρχές της χιλιετίας στην Αργεντινή.
Την περίοδο που η Αργεντινή ήταν αποκομμένη από το διεθνές οικονομικό σύστημα, που για να πραγματοποιήσει τις αναγκαίες εισαγωγές προϊόντων έπρεπε πρώτα να εξασφαλίσει ίσης αξίας εξαγωγές.
Ετσι και στην Ελλάδα, σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, για να μπορούμε να κάνουμε εισαγωγές για παράδειγμα καυσίμων αξίας 1 δισεκατομμυρίου ευρώ, θα πρέπει να κάνουμε εξαγωγές ελαιολάδου ή άλλου προϊόντος ίσης αξίας.
Ελλείψεις
Οι διεθνείς αγορές δεν θα δέχονται πίστωση από την Ελλάδα ή εγγυητικές επιστολές και πλέον θα λειτουργεί η ανταλλακτική οικονομία κατά τα πρότυπα αρχέγονων αγορών.
Το αποτέλεσμα θα είναι οι ελλείψεις σε βασικά καταναλωτικά αγαθά να γίνουν δραματικές, καθώς οι εξαγωγές μας υπολείπονται σημαντικά των εισαγωγών, ενώ η εγχώρια παραγωγή είτε δεν υπάρχει σε ορισμένα προϊόντα είτε δεν επαρκεί.
Είναι δε χαρακτηριστικό ότι ο πρωθυπουργός δεν παρέλειψε να αναφερθεί στις επιπτώσεις σε ό,τι αφορά στη χρηματοδότηση των αναγκαίων εισαγωγών, όπως καυσίμων και φαρμάκων, αλλά ακόμα και τροφίμων τα οποία αποτελούν βασικά αγαθά πρώτης ανάγκης.